Datum van inwerkingtreding van de fusie
De fusie is voltrokken zodra de betrokken maatschappijen daartoe overeenstemmend hebben beslist op hun buitengewone algemene vergaderingen. De buitengewone algemene vergaderingen van de maatschappijen kunnen bovendien gezamenlijk beslissen om de inwerkingtreding van de fusie uit te stellen tot een latere datum of de fusie onder een of meer opschortende voorwaarden laten plaatsvinden.
Op die manier kunt u, indien gewenst, met de reactietermijn van de toezichthouder rekening houden (zie artikel 4.85 e.v. van de Vlaamse Codex Wonen van 2021, zoals van toepassing op SHM’s en op woonmaatschappijen). U bent dan zeker dat de fusie niet na het begin van de uitvoering ervan geschorst en/of vernietigd zal worden.
Het bestuursorgaan van de fusiemaatschappij zal na de inwerkingtreding de aandelenuitgifte inschrijven in het aandelenregister van de fusiemaatschappij, volgens de overeengekomen ruilverhouding, en, na verloop van zes maanden volgend op de bekendmaking van de fusie in de Bijlagen bij het Belgisch Staatsblad, de aandelenregisters van de overgenomen maatschappijen vernietigen.
Wat is boekhoudkundige retroactiviteit?
De indiening van de vennootschapsbelastingaangifte en de berekening van de vennootschapsbelasting zijn nauw verbonden met de boekhouding en de jaarrekening van een onderneming.
De datum tot wanneer de jaarrekening van de overgenomen maatschappij(en) loopt, en daarmee verbonden de datum vanaf wanneer de verrichtingen van de overgenomen maatschappij(en) in de jaarrekening van de overnemende maatschappij komen, is belangrijk voor de berekening van de vennootschapsbelasting van de maatschappijen die bij de fusie betrokken zijn.
Om praktische redenen kan u de boekhoudkundige en fiscale effectieve datum van de fusie plaatsen op een datum voorafgaand aan de juridische effectieve datum van de fusie. U bent hiertoe echter niet verplicht. Een typische keuze is om de boekhoudkundige en fiscale effectieve datum van de fusie te laten gelijklopen met de datum van de afsluiting van het voorgaande boekjaar van de maatschappijen. Zo moet u geen jaarrekening en belastingaangifte opstellen voor een gebroken boekjaar.
Opgelet: u mag deze boekhoudkundige retroactieve datum niet eerder plaatsen dan de eerste dag na de afsluiting van het boekjaar waarvoor de jaarrekening van de bij de fusie betrokken vennootschappen al werd goedgekeurd. De fiscale administratie aanvaardt bovendien in principe alleen een boekhoudkundige retroactiviteit (terugwerkende kracht) als deze (i) met de werkelijkheid overeenstemt, (ii) betrekking heeft op niet meer dan zeven maanden of minder en (iii) een juiste toepassing van de belastingwetgeving niet in de weg staat (er mag m.a.w. niet minder belasting verschuldigd zijn).
Opgelet: wanneer in de fusiebesluiten een tijdsbepaling is opgenomen over de inwerkingtreding van de fusie (bv. de fusie treedt in werking één maand na de goedkeuring door de laatste buitengewone algemene vergadering van de betrokken maatschappijen), zal deze datum van inwerkingtreding van de fusie als ijkpunt fungeren voor de boekhoudkundige retroactiviteit (en niet de datum van het besluit tot fusie onder tijdsbepaling)
Voorbeelden
We verduidelijken deze regelgeving met twee voorbeelden.
Voorbeeld 1
De algemene vergaderingen hebben de jaarrekening over het boekjaar eindigend op 31 december 2021 in mei 2022 goedgekeurd.
De buitengewone algemene vergaderingen keuren op 6 juni 2022 de fusieakte goed.
De fusieakte kan dan als datum van de boekhoudkundige retroactiviteit elke datum vanaf 1 januari 2022 tot en met 5 juni 2022 bevatten. 1 januari 2022 is namelijk de eerste dag na de afsluiting van het boekjaar waarvoor de jaarrekening werd goedgekeurd. Deze datum ligt bovendien binnen de door de fiscale administratie principieel gehanteerde termijn van zeven maanden voor de goedkeuringsdatum van de fusieakte door de buitengewone algemene vergaderingen.
Uiteraard kunt u ook beslissen om geen boekhoudkundige retroactiviteit toe te passen. Dan heeft de fusie, zowel juridisch als boekhoudkundig, uitwerking op de datum van goedkeuring van de fusieakte door de buitengewone algemene vergaderingen (6 juni 2022) of op de latere door die vergaderingen bepaalde datum van inwerkingtreding.
Voorbeeld 2
De algemene vergaderingen hebben de jaarrekening over het boekjaar eindigend op 31 december 2021 in mei 2022 goedgekeurd.
De buitengewone algemene vergaderingen keuren op 15 augustus 2022 de fusieakte goed.
De fusieakte kan dan als startdatum – via de boekhoudkundige retroactiviteit en rekening houdende met de door de fiscale administratie principieel gehanteerde termijn van zeven maanden – elke datum vanaf 16 januari 2022 tot en met 14 augustus 2022 bevatten.
Dit kan bijvoorbeeld 1 mei 2022 zijn. Voor de periode tussen 1 januari 2022 en 30 april 2022 zou de overgenomen maatschappij dan nog een jaarrekening moeten opmaken en door haar algemene vergadering laten goedkeuren.